Port Duchowy Światło Mohandźi Ryszard Zenon Matuszewski: SHOBU AIKI BUDO

SHOBU AIKI BUDO

Shobu Aiki Budo, połączenie dwóch często używanych pojęć, Shobu Aiki oraz Aiki Budo. W Aiki Ju Jutsu oraz w Aikido z lat 1940-1950 terminy Shobu Aiki oraz Aiki Budo częściowo się uzupełniają, a czasem występują zamiennie.

SHOBU AIKI BUDO - MISTYCZNA DROGA WALKI

SHOBU AIKI jest to rozumienie DROGI WALKI jako sztuki służącej kształtowaniu mądrości i charakteru. Ostatnim życzeniem mistrza MORIHEI UESHIBA skierowanym do jego uczniów było to, aby tak zwała się DROGA, która ON szedł i której nauczał innych. AIKI BUDO - tak O'Sensei Morihei Ueshiba nazwał wszystko to, co odziedziczył i rozpowszechnił jako AIKIDO, a co pochodzi ze starożynego Aiki Ju-Jutsu wywodzone od Księcia Teijun'a, a wcześniej od Mistrza Akayama (IV wiek). Shobu Aiki Budo liczy przynajmniej 1200 lat, a nawet ponad 1600 lat, jeśli liczyć źródła nieomal mityczne z IV wieku.

O'Sensei Morihei Ueshiba (1883-1969)

AIKI jest stanem harmonii czy jedności z KI wszechświata. AI oznacza miłość, połączenie harmonię, zgodność czy związek z czymś, a jednocześnie łagodność, miękkość i nieoponowanie. KI jest energią, nieskończenie wielką pochodzącą od wszechświata czy wypełniającą cały wszechświat. KI użyte w aspekcie działania czy akcji jest ogromną mocą poza ograniczeniami. AIKI jest jednością osoby z całym wszechświatem, z prazasadą poprzez KI. Jedność czy harmonia z KI wszechświata oznacza jedność z całym wszechświatem, z naturą, z absolutem poprzez KI jako energię działania pochodzącą od wszechświata.

SHOBU AIKI odnosi się do wszystkich ścieżek walki rozumianych jako AIKI BUDO czyli jako ścieżka walki prowadzącej do harmonii i jedności z KI wszechświata. Celem tego co znamy jako sztuki walki E we właściwym ich rozumieniu jest zharmonizowanie się z wszechświatem, z istotą KI. Proces ten tworzony jest poprzez poznawanie praw i zasad NATURY. Wiecznie istniejące zasady i naturalne prawa są tym co próbujemy poznać, zrozumieć i przyjąć jako własny punkt widzenia. Nie może to być wynik wyuczenia się jakiejś teorii, ale wynik czy efekt rzeczywistej praktyki, treningu prowadzonego tak, aby poznanie praw Natury stało się dla ucznia możliwe.

AI - Harmonia i Synchronizacja

Baza techniczna AIKI BUDO nie jest istotna. Elementy są wspólne, gdyż naturalne zasady są takie same. Można nawet rzec, że techniki różnych systemów czy stylów są takie same, a różnica polega tylko na tym, że jedni wykonują je na niższym poziomie interpretacji naturalnych praw, a inni na wyższym poziomie, gdzie są w harmonii z KI wszechświata. Prócz tego sposób wykonywania ruchów ciała jest uzależniony od budowy, predyspozycji fizycznych i umysłowych, od cech charakteru danego człowieka, czyli jest w zupełności indywidualny. Istotnym jest tylko kanon, albo zasada wykonywania ruchu ciała. Studiując AIKI BUDO czyli dowolny w sumie styl czy szkołę walki, czy też kilka takowych naraz jako drogę do harmonii z KI wszechświata, z istotą bytu czy Natury, uczymy się poznawania kolejnych praw i kanonów. Najpierw są to E jak to w nauce czegoś jest zwykłą rzeczą E wyrywkowe i fragmentaryczne interpretacje pewnych praw, które później na wyższym poziomie staną się zasadami.

KI - Energia, Duchowa Siła i Moc

Na wyższym poziomie praktyki zatraca się różnica między uchwytem i uderzeniem. Uchwyt jest wydłużeniem uderzenia, a uderzenie jest skróceniem uchwytu. Zatraca się też różnica między uderzeniem a rzutem czy między kopnięciem, a podcięciem. Analogicznie rzut jest wydłużeniem i wysubtelnieniem uderzenia, a uderzenie tylko skróceniem rzutu. Taki poziom rozumienia możliwy jest tylko w miarę jak rozwijamy siebie, a nasza technika w danej sztuce walki staje się coraz bardziej miękka, delikatna, subtelna, szybka i właściwa znaczy stosowana we właściwej dla niej sytuacji, co jest zgodne z zasadą AI - harmonii i miłości czy też zgodności. Z drugiej strony nasza technika musi być silna, mocna, efektywnie potężna i straszna dla kogoś nie ćwiczącego, co jest zgodne z zasadą KI - użycia wewnętrznej mocy, którą wydobywamy poprzez zjednoczenie umysłu i ciała, działania i całkowitego spokoju. Ćwiczenie tylko miękkości i łagodności jest tylko połową tego co powinniśmy zrobić. Tak samo ćwiczenie mocy KI, a jeszcze gorzej samej fizycznej siły pochodzącej od ciała (CHIKARA). Kiedy zaczynamy to najpierw uczymy się jednej z zasad, a potem drugiej. Pewien typ ludzi będzie preferował najpierw uczenie zasad KI, a drugi typ ludzi będzie wolał uczyć najpierw zasad AI. Obie drogi czy metody nauczania są poprawne. Należy tylko poznać, która jest dla mnie właściwa. Stan AIKI jest w ten sposób połączeniem dwóch na pozór przeciwnych sobie rzeczy: miękkości i twardości, tego co słabe z tym co silne. Stara zasada mówi abyś był miękki dla innych, a twardy dla siebie.

Obie metody choć poprawne mają też swoje pułapki. Ćwiczenie techniki zgodnie z zasadą AI, bez KI może szybko doprowadzić do tego, że nasza technika będzie bezużyteczna. Miękka i luźna, to i owszem, ale nieskuteczna. Ćwiczenie z partnerem będzie podkładaniem się z jego strony, czyli oszustwem. Można tak ćwiczyć całe życie i nie zauważyć jak zostało ono zmarnowane. Ćwiczenie KI zaś, choć używające mocy może przy próbie ćwiczenia tak technik doprowadzić do tego, że będzie to ciągła szarpanina, zwykłe fizykalne - kto silniejszy. Dzieje się tak dlatego, że uczeń nie mogąc wyzwolić KI, będzie próbował działać mocno fizycznie, co doprowadzić może do kontuzji i zatracenie sensu ćwiczenia KI, a efekcie do poniechania praktyki.

Niektórzy lubią ćwiczyć tylko AI, a inni tylko KI. Obie metody są tylko dwiema skrajnościami. BUDO jest drogą środkową. AI jest pasywne, a KI jest aktywne gdy mowa o nich jako o zasadach w odniesieniu do stanu AIKI. Inaczej mówiąc podejmując się studiowania dyscypliny Sztuk Walki trzeba iść środkiem, środkową drogą prowadzącą do celu - stanu AIKI.

BU-DOU
Droga Walki czyli BUDO rozumiane w swym prawdziwym znaczeniu jako droga środkowa jest przejściem pomiędzy przeciwnymi biegunami. Jest to bycie tam, gdzie dwie pozorne przeciwności na siebie zachodzą, zlewają się i łączą. Jest to bycie dokładnie tam, gdzie dwa przeciwne bieguny nie są przeciwieństwami. Dwoje rodzi jedno. Jest to sens unifikacji albo zjednoczenia, dążenia do stanu harmonii, czyli równowagi wnętrza.

Praktyka BUDO jest DROGĄ do połączenia ciała (TAI) i umysłu-serca (SHIN). W praktyce ćwiczy się ciało poprzez techniki czyli WASA, a umysł poprzez praktykę medytacji czyli ZAZEN - po prostu siedzenie. Mówimy też, że ciało i umysł jednoczymy poprzez KI. Nasze KI ćwiczymy i rozwijamy poprzez praktyki i ćwiczenia oddechowe czyli KOKYU (czyt. Kokju). Kiedy jest mowa o jednoczeniu ciała, umysłu i KI, to jest to praktyka wasa, zazen i kokyu. Technika prowadzi nas do pełnej aktywności, jest to nasz aspekt działania. Siedząca medytacja umożliwia nam zrealizowanie w sobie pełnego spokoju, stanu wielkiego wyciszenia. Oddychanie jest rozwijaniem naszego KI poprzez ciągłą jego wymianę z Ki wszechświata. Mówiąc więc o zjednoczeniu ciała i ducha, ducha w sensie umysłu, duszy i energii KI, mamy na myśli pełne działanie czyli potężną aktywność, akcję w stanie zupełnego wewnętrznego spokoju i w całkowitej harmonii z oddychaniem. Na początku wszystko to ćwiczymy oddzielnie, ale po pewnym czasie, w pewnej chwili nie będzie to miało wielkiego znaczenia. Z drugiej strony nawet ci, którzy zaszli naprawdę wysoko ćwiczą wszystkie te trzy rzeczy oddzielnie. Pokazują w ten sposób innym ludziom właściwą drogę, którą powinni kroczyć. A wiedzmy, że jeśli chcemy kogoś czegoś nauczyć, to najlepiej to zrobić własnym osobistym przykładem. Takich nauczycieli w BUDO jak najwięcej, a i nie tylko w BUDO...

Praktyka dla początkujących zawsze będzie wyrywkowa. Uczymy się dajmy na to jakiegoś ruchu w harmonii z oddechem. Innym razem ćwiczymy tak, aby technika była tylko miękka. Jeszcze innym razem żądamy aby partner nam oponował i wykonujemy technikę silnie, ćwicząc się w użyciu KI. Później znów studiujemy ciało odprężone i zrelaksowane.

Z tej samej przyczyny ćwiczymy techniki obalania (NAGE WAZA) i powstrzymywania (KATAME WAZA) w dwóch wersjach: pozytywnej (irimi, omote, yo) oraz negatywnej (tenkan, ura, in). IN rozprasza, jest pasywne, żeńskie, jest wirem. YO jest skupiające, aktywne, jest zajściem, elementem męskim. Ktoś kto ze swej natury jest in, będzie wolał techniki rozpraszające typu tenkan, a ktoś kto ma naturę yo będzie preferował technikę irimi czyli ruch pozytywny.

IN i YO są dwoma aspektami w pewnym wymiarze. Z powodu tej działalności pewne osoby będą preferować atak czyli coś aktywnego, są oni bowiem niejako przesunięci w kierunku yo. Inni wybiorą tylko obronę, gdyż z natury swej są in. W ten sposób, ci co wybiorą półmetodę, gdzie stosuje się tylko atak i tylko jego preferuje, to będą krytykować tych co preferują tylko obronę. A tak naprawdę atak i obrona muszą istnieć jednocześnie. Jeśli nie ma przed czym się bronić to po co obrona? A jeśli nie ma czego atakować to po co nam atak? Gdy zabraknie strony atakującej to traci rację bytu strona broniąca i odwrotnie. W ten sposób dochodzimy do zrozumienia jedności czy też równoczesności istnienia ataku i obrony. Stan jedności ataku i obrony - jeśli chcemy go w sobie zrealizować jest możliwy tylko tam, gdzie istnieją oba równocześnie, czyli na tej granicy, dokładnie tam, gdzie się ze sobą stykają. Takie jest przejście środkiem, takie jest właśnie kroczenie drogą środkową.

Weźmy uderzenia i blok, a z drugiej strony uchwyt i rzut. Uchwyt jest przedłużeniem uderzenia, a rzut przedłużeniem bloku. Ćwiczenie uderzeń jest skróceniem ćwiczenia uchwytów i rzutów i odwrotnie ćwiczenie uchwytów i rzutów jest wydłużeniem ćwiczenia uderzeń i bloków.

Aby wyjaśnić pewne sprawy przypomnijmy, że poprzednio mówiliśmy o tym, że rzut jest przedłużeniem uderzenia, a teraz mówimy o tym, że blok jest skróceniem rzutu, a rzut wydłużeniem bloku. Kiedy robimy uderzenie to jesteśmy aktywni, to jest yo. Nasz rzut jako przedłużenie uderzenia będzie też pozytywny czyli irimi albo yo. Zaś przy bloku jesteśmy pasywni czyli in i nasz rzut będzie tenkan czyli negatywny, rozpraszający. W ten sposób znowu mamy dualność w kolejnej płaszczyźnie czy wymiarze: rzut aktywny jest przedłużeniem uderzenia, a rzut pasywny jest przedłużeniem bloku. Uderzenie zaś jako aktywne jest skróceniem rzutu o ruchu dodatnim, a blok jako pasywny jest skróceniem rzutu o ruchu negatywnym.

Efektem tego prawa jest to, że szkoły, które głównie nastawiają się na uderzenia przestają ćwiczyć rzuty, a poprzestają na blokach. Style zaś ćwiczące głównie rzuty preferują uchwyty. W naturalny sposób dłuższe podąża tam, gdzie jest dłuższe, a krótsze podąża do krótszego. Połączenie tych dwóch skrajności jest jednak normalną pracą w BUDO. Tak więc dłuższe i krótsze winno stanowić nierozerwalną jedność. Dlatego takie szkoły jak wiele stylów Jýjutsu, Kempo, Do Shin Kai, Aikido i inne, które próbują realizować drogę środkową uczą zarówno uderzeń i bloków jak i rzutów i uchwytów. Zaczynać bowiem dobrze od jednego bieguna jednocześnie, poznać oba tak, aby móc znaleźć środek - prawdziwy dom BUDOKA (adepta BUDO).

Poza tym nie jest specjalnie ważne, czy zaczynamy głównie od bieguna krótszego (uderzenia i bloku) czy od bieguna dłuższego (uchwyty i rzuty). Karate jako takie najpierw uczy tego co z bieguna krótkości, a później zwykle już dla czarnych pasów uczy tego, co z bieguna długości rzutów, tak aby później wejść w środek. Aikido zaś dla przykładu, czy Daito Jujutsu odwrotnie - najpierw zaczyna od bieguna dłuższego czyli od rzutów i uchwytów, by późnej na poziomie czarnego pasa poznawać dobrze uderzenia. Można też również uczyć od razu z obu biegunów, jak to jest w wielu stylach i to sposobem mieszanym również czyli trochę technik typu rzut przed uderzeniem czy też uderzenie przed uchwytem. Tak jest w niektórych stylach Aikido, w Taekwondo, Do Shin Kai i w innych szkołach. Dla wyuczenia prawidłowego rozumienia nie ma to większego znaczenia.

Ważne jest abyśmy nie popadali w fanatyzm czyli w skrajność i uważali, że może istnieć tylko jeden biegun magnesu czyli całości.

W BUDO powiada się, że najważniejsze jest opanować Centrum (TANDEN), środek albo Jeden Punkt (SEIKA NO ITTEN). Czym jest ten środek, jedno centrum, jeden punkt (SEIKA TANDEN), to centrum wszystkiego, lekarstwo na wszystko co dotyczy osobowości. Jest to właśnie coś pomiędzy wszystkimi wymiarami czy biegunami naszego dualnego świata. Jest to punkt, w którym jest jedność wszystkiego, jedność z wszechświatem. Dla łatwiejszego zrozumienia możemy sobie pomóc następującą ilustracją (rys.1). Widzimy teraz czym jest trwanie w jednym punkcie czy znalezienie swojego środka, SEIKA TANDEN w sensie dosłownym. Dlatego jedni mówią, że znaleźć centrum jest bardzo trudno, inni że jest to esencja BUDO, ale wszyscy podkreślają jego znaczenie choćby w najprostszej formie - w odniesieniu do fizycznego ciała.

Umiejscowienie naszego SEIKA TANDEN tam, gdzie jest nasz fizyczny środek ciężkości, jest takim pierwszym przybliżeniem do odkrycia jego rzeczywistego sensu poprzez własną praktykę. Ma to takie znaczenie, że w punkcie tym jest punkt środkowy między tym co jest górną częścią, a tym co jest dolną częścią naszego fizykalnego jestestwa oraz jest on faktycznym środkiem ciężaru naszego ciała. Jest to fizykalne zjednoczenie naszego ciała tak, abyśmy mogli je w działaniu oprzeć o jeden punkt, albo inaczej uczynić ciało działającym punktem. Rozkład sił jest też wtedy optymalny, a ciało pozostaje w równowadze, w niezachwianej stabilności. Skupienie umysłu w jednym punkcie albo jego czystość lub pustka jest momentem w którym umysł styka się z ciałem, bowiem ich środki się pokrywają czy spotykają. FUDO SHIN czyli niewzruszoność umysłu jest takim jego stanem, w którym nic nie może zakłócić jego równowagi i stabilności. Żadna myśl, żadne uczucie, wrażenie, dźwięk, zdarzenia ani cokolwiek nie może przerwać jego pełnego skupienia. Opisane poprzednio FUDO NO SHIZEI czyli ćwiczenie nieporuszoności ciała jest analogicznym stanem naszego fizycznego jestestwa. Punktem środkowym ciała i umysłu jest oddech z użyciem jednego punktu w dole brzucha. Kiedy właściwie oddychamy to energetyzujemy ciało, odprężamy je, a przez to ciężar naszego ciała opiera się dokładnie w fizycznym środku ciężkości czy w Jednym Punkcie. Kierując tam oddech przykuwamy uwagę podświadomego umysłu do tego punktu powodując, że styka się on z ciałem w tym punkcie i dodatkowo staje się czujny i gotowy do natychmiastowej reakcji na jakikolwiek bodziec. Tym sposobem za sprawą świadomości, którą spowodowaliśmy podjęcie praktyki - ćwiczenia jednego punktu czy środka - cała nasza osobowość skupia się w pojedynczym punkcie, staje się gotowa i czujna, odprężona i wyciszona poprzez brak myślenia i zatopienie się w tym co zwiemy SEIKA TANDEN albo Jednym Punktem.

Mówiąc o zjednoczeniu ciała i umysłu powiedzieliśmy sobie o oddychaniu (KOKYU) jako o czymś trzecim, jakby bez przeciwnego bieguna. Związane to było tylko z pewnym poziomem rozumienia, z pewnym etapem praktyki. Tak głębiej realizacja aspektu oddychania prowadzi nas do wyodrębnienia jako oddzielnego bieguna. To bardzo proste. Ten kto oddycha, ten istnieje, a to co istnieje w pewien sposób oddycha. W szczególności jest to prawdą w odniesieniu do człowieka. Człowiek martwy, nieistniejący - nie oddycha. Człowiek żywy oddycha. Nawet kiedy zatrzyma oddech płucny, to jest to tylko pozorny brak oddychania, gdyż jego komórki oddychają tlenem zgromadzonym wewnątrz ciała. Tak nawiasem mówiąc zatrzymanie płucnego oddechu na pewien czas ma na celu zintensyfikowanie oddychania wewnątrzkomórkowego. Gdy komórki skończą oddychanie - człowiek musi zrobić następny oddech płucny, w przeciwnym bowiem wypadku zaczyna dusić się i umrze czyli przestanie istnieć. Dla wyjaśnienia i jasności pod słowem człowiek należy rozumieć całą osobowość tj. ciało, umysł, myśli itd., a nie tylko samo ciało (chociaż dopóki ono istnieje, to jego komórki oddychają i żyją - aczkolwiek samodzielnie, a nie jako część zespołu ciała człowieka).

Konkluzja jest taka, że istnienie i oddychanie są dwoma jednocześnie występującymi biegunami. Istnienie jest zawsze określone, ma jakieś przymioty. Istniejąc działamy, myślimy i czujemy w pewien sposób. Człowiek nerwowy oddycha płytko, a jego oddech jest szarpany i urywany, czasem aż się nim dusi. Człowiek spokojny oddycha w rytmie długim i spokojnym, a gdy jest aktywny to jeszcze oddycha bardzo głęboko. Kiedy jesteś w strachu to oddychasz szybko, kiedy zaś spokojnie wypoczywasz oddychasz wolno. Nasze istnienie czy raczej sposób istnienia jest nieodwołalnie związany z oddychaniem czy raczej sposobem oddychania. Jedno może zawsze wpływać na drugie. Regulując oddech regulujemy sposób istnienia osobowości (ciała, uczuć, energii, myślenia itd.). Regulując sposób istnienia osobowości czyli utrzymując pewne reguły odnośnie sposobu myślenia, kontroli emocji, pielęgnacji ciała, całej naszej życiowej postawy wpływamy regulująco na nasz oddech.

Stąd właśnie wzięło się BUSHIDO czyli kodeks o drodze wojowników, albo DROGA BUSHI czyli rycerza walczącego z samym sobą. Jest to zbiór reguł, zasad postępowania, kodeks etyczny i moralny. Reguluje on naszą postawę życiową, stosunek do świata i ludzi, do zdarzeń, sposób odczuwania, przeżywania siebie.

BUSHIDO jest tym co idzie w parze z oddychaniem czyli KOKYU. Dlatego mówimy czasem, że BUDO jest drogą zmiecenia zła poprzez prawość naszego oddechu zamiast miecza. BUSHIDO to tworzenie dobra sobą, wokół siebie i w sobie. Oddychanie to oczyszczanie naszego wnętrza ze wszystkiego co zbędne. Praktyka obu idzie w kierunku zjednoczenia się tych dwóch aspektów. Przez określony sposób życia odnajdujemy jeden punkt, a nasza postawa pomaga nam w jego ciągłym utrzymaniu. Analogicznie działa nasze oddychanie. BUSHIDO to sposób naszego istnienia. Istnienie wpływa na oddech, a oddech na nasze istnienie - jedno i drugie zlewa się tworząc pojedynczy punkt.

Oto jak BUDO czyli DROGA WALKI składa się z czterech głównych , będących w stosunku do siebie biegunami, a jednak łączących się w swym ŚRODKU. Występują one przy tym w dwóch płaszczyznach czy wymiarach: WASA - ZAZEN oraz KOKYU - BUSHIDO. Pokazuje nam to obrazowo rysunek 2.

W BUDO te cztery elementy stają się jednością. Bez tych czterech składników nie można mówić o BUDO. Nie jest przy tym specjalnie ważne od którego z nich zaczniemy poznawać, od którego z nich spróbujemy wejść na ścieżkę. Ważne jest tylko to, aby zaczynając od jednego z nich nie zatracić reszty, bowiem wtedy cały nasz wysiłek pójdzie na marne. Zawsze jeśli ćwiczymy technikę WASA czyli ciało, to również musimy siedzieć ZAZEN by ćwiczyć umysł i odwrotnie, tak aby osiągnięcie jedności tych dwóch stało się możliwe. Również z praktyka oddychania należy praktykować czy ćwiczyć siebie w sposobie naszego istnienia czyli BUSHIDO, a i odwrotnie - z podjęciem ćwiczeń nad postawą i stanem naszej osobowości - należy podjąć ćwiczenia oddychania czyli KOKYU. Robienie tylko jednego z każdej pary jest tak po trochu marnowaniem czasu, aczkolwiek można zacząć ćwiczyć najpierw WASA i KOKYU czy ZAZEN i BUSHIDO. Nie można tylko popaść w skrajność i zatracić reszty. Kto chce ćwiczyć umysł, powinien także ćwiczyć ciało, a kto chce ćwiczyć ciało powinien również studiować umysł, aby móc ciało i umysł zjednoczyć.

W nauczaniu BUDO zwykle najpierw podkreśla się technikę i medytacje czyli WASA i ZAZEN, a później dopiero KOKYU i BUSHIDO. Ta druga para jest jednak tak samo ważna dla całości. Postawa do świata czyli praktyka zasad postępowania wpływa na to czy ktoś kto uczy się techniki użyje ją w celach dobrych czy złych, czy chce ją użyć do niszczenia świata i ludzi czy dla budowania, twórczego kształtowania swojego charakteru, ba całej osobowości. Ćwiczenie siebie w duchu zasad kodeksu wpływa też na nasz prawidłowy stosunek do praktyki ZAZEN i osiągnięcia całkowitego wewnętrznego spokoju, choćby przez mentalne zrozumienie i rozważenie zasad. Tak samo oddychanie wpływa na poprawność i efektywność WASA czyniąc technikę lepszą i doskonalszą, zaś przy ZAZEN pozwala łatwiej skupić i zjednoczyć się umysłowi przez przykucie jego uwagi do samego procesu oddychania. Podobnie siedzenie w spokoju, medytacja w ZAZEN wpływa na regulację oddechu i postawę w stosunku do życia, ludzi, problemów, zaś technika pozwala zdać sobie sprawę z naszych potencjalnych możliwości i ćwiczy ciało tak, by mogło lepiej oddychać, było czyste w swym wnętrzu fizycznym, co też wpływa na sposób naszego istnienia czy wytrwałości w spokojnym siedzeniu. Oto dlaczego mówimy o czterech elementach DROGI WALKI: o ZAZEN, WASA, KOKYU i BUSHIDO i o tym, że są one ze sobą powiązane i że w ogóle to naprawdę ćwiczy się je razem, a próba ćwiczenie tylko WASA czy tylko KOKYU jest poważnym błędem na dłuższą metę. Powiązanie to ilustruje nam rysunek 3.

Oto dlaczego dobrzy mistrzowie DROGI WALKI, choć nauczają różnymi sposobami czy stylami zawsze dają swym uczniom na początku lekcje WASA czyli techniki i lekcje ZAZEN czyli siedzenia w medytacji. Jest to pierwsza ogólna lekcja w DRODZE WALKI. Ćwicząc ciało zwykle na początku uczymy się stać czyli rozwijamy mocną pozycję ciała - FUDO NO SHIZEI; kiedy indziej zwie się to ćwiczeniem KI. W dalszej kolejności uczymy się poruszania czyli sposobów przemieszczania ciała w tym i przetaczania (UKEMI). Później dopiero uczymy się technik ćwicząc z partnerem. Ucząc się ZAZEN - od pierwszej lekcji uczymy się skupiać na swoim fizycznym środku ciężkości co związane jest z rozwijaniem mocnego umysłu. Jest to potrzebne do nauki trzymania pozycji ciała i jego przemieszczania. Jest to więc lekcja równoległa do poprzedniej. Obie wzajemnie się uzupełniają. Ten pierwszy okres trwa zwykle około jednego roku, zakładając, że osoba ćwiczy codziennie. W tym czasie też mistrz winien wprowadzić ucznia w podstawy dolnobrzusznego oddychania czy jak kto woli gromadzenia KI w jednym punkcie lub oczyszczania wnętrza poprzez oddech. Również uczeń uzyskuje pewne wskazania odnośnie wewnętrznej samodyscypliny zasad treningu, postawy wewnętrznego spokoju itp. Możliwy jest wtedy pełny i harmonijny rozwój ucznia. Zdarza się czasem, że nauczyciel nie nazywa pewnych rzeczy i formalnie nie mówi o nich, ale tak je pokazuje sobą, że stają się oczywiste.

Kiedy zaczniemy ćwiczyć technikę to możliwe są dwie drogi czyli poprzez AI - znaczy poprzez miękkość i zgodność. Jest to ćwiczenie formalne poprzez długi okres czasu, często kilkunastoletni. Ćwiczymy nowe układy technik uderzeń i bloków, tak by opanować je do perfekcji. Jeśli chodzi o uchwyty i rzuty to ćwiczymy również umownie czyli zgodnie z zasadą miękkości JU (dżiu). Partner atakuje luźno, a my luźno próbujemy wykonać swoją technikę. Przy ćwiczeniu w oparciu o zasadę KI czyli wyzwolenie mocy przez długi czas ćwiczy się zupełnie bez partnera. Tutaj ćwiczy się uderzenia i bloki w formie tak zwanych KATA, opanowuje kolejne układy do perfekcji, sprawdza siłę poprzez testy łamania przedmiotów. Jeśli chodzi o uchwyty i rzuty to ćwiczy się przez długi bardzo czas zupełnie powoli, ale mocno i dokładnie, próbując odnaleźć zgodność z zasadami KI. Większość ćwiczeń technik jest robiona w formie bez partnera, gdzie powtarza się tylko sam ruch by był mocny, szybki. Nauczyciel musi tu dobrze uważać, by dobrze nauczyć swych uczniów. Jak przy pierwszej zasadzie uczenia można przyjąć dużą liczbę uczniów, tak przy drugiej nie może ich być więcej niż kilku (dwóch, trzech) by mogła być właściwie uczona.

Można uczyć też w ten sposób, że najpierw uczy się zasady KI, później technik, ale zgodnie z zasadą AI, a dopiero po pewnym czasie łączy się obie zasady. Zależy to od indywidualnej koncepcji nauczyciela, od jego predyspozycji i od tego jaką drogę sam sobą realizuje. Uczniom pozostaje tylko wybór takiego nauczyciela (sensei), który uczy w sposób im osobiście odpowiadający, o ile w innym wypadku nie mogą dać sobie rady. Dobrze jest jednak umieć ćwiczyć u każdego nauczyciela bez względu na jego metodę.

SHOBU AIKI jest DROGĄ WALKI czy jej koncepcją, która kształci całą naszą osobowość, integruje ją i prowadzi prosto do stanu AIKI, stanu harmonii własnegoKI z Ki wszechświata. TAKIE JEST AIKI BUDO. Tę prostą koncepcję DROGI WALKI ilustruje czasem symbolicznie koło IN-YO. Dwie przeciwności mocno się ze sobą zlewają, a nie dość tego, to są jeszcze we wzajemnym ze sobą powiązaniu, tak że białe jest w czarnym, a czarne jest w białym. Zwie się to KOŁEM PRZEMIAN. Symbolizuje ono drogę przemian całej naszej osobowości od urodzenia aż do śmierci. Wszelkie przeciwności są ze sobą powiązane tak samo jak życie i śmierć, czy ciało i umysł. Co się bowiem nie narodziło, nie może umrzeć. Umrze zaś to co zaczęło swe życie.

I tylko osiągnięcie jednego punktu, gdzie dwoje staje się jednym powoduje osiągnięcie prawdziwej wolności, osiągnięcie stanu wyzwolenia spod władzy wszelkich dualności tego świata. Koło przemian odnosi się zatem symbolicznie do całej naszej egzystencji na tym świecie, ale nie wykracza poza nią, Jest to symbol tego, co jest przed osiągnięciem stanu ŚRODKA, realizacją Jednego Punktu w jego najgłębszym sensie. Pokazywanie naturalnych zasad na prostych przykładach praktyki BUDO jest prostą drogą do osiągnięcia tego stanu. Stan AIKI czasem błędnie rozumie się jako tak zwane tu i ówdzie TAKEMUSU AIKI czyli stan harmonii z atakującym partnerem czy znaczną ich liczbą, co umożliwia łatwe ich pokonanie. Jest to znaczne ograniczenie stanu AIKI w takim jego rozumieniu, do samej tylko walki czy precyzyjniej mówiąc, do użycia technik działania. Nie jest to wysoki czy najwyższy etap - nie mniej jest pewnym szczeblem w DRODZE WALKI. Harmonia z partnerem czy harmonia z KI partnera jest tym samym co stan GO NO SEN używany na określenie wyprzedzenia ataku w sztukach krótszych czy stan SEN NO SEN czyli wyczucie ataku, co używa się w szkołach dłuższych. TAKEMUSU AIKI jest stanem równoczesności ataku i obrony, uderzenia i bloku czy uchwytu i rzutu. Jest to stan harmonii z KI przeciwnika. GO NO SEN czy SEN NO SEN są specyficznymi metodami ćwiczenia siebie w osiągnięciu tego stanu. Dlatego też obie metody w swym pełnym wymiarze zastosowania są równoznaczne ze stanem TAKEMUSU AIKI. Błędne rozumienie stanu AIKI obniża rzecz jasna poziom zadań i kierunku w danej szkole czy stylu, obniża poziom w konkretnym DOJO (dodżio) - zespole ludzi studiujących BUDO u danego nauczyciela.

Metodę GO NO SEN używa się zwykle tam gdzie ćwiczone są uderzenia i bloki, a metodę SEN NO SEN tam gdzie ćwiczy się głównie uderzenia i rzuty. Dlatego są to oddzielne drogi dojścia do tego samego stanu. Ani jedna metoda, ani druga nie jest celem samym w sobie, a tylko milowym kamieniem na DRODZE WALKI.

Minoru Mochizuku Shihan - Soke Aikido Yoseikan (1907-2003)

BUDO jest jedno. Nie ma wielu DRÓG WALKI ani też SZTUK WALKI. Jest jedna Droga, jedna Sztuka. Różne są tylko sposoby uczenia tego jak na nią wejść i jak postawić pierwsze kroki. Później uczeń staje się mistrzem (shihan) i jest na Ścieżce samodzielny. Szkoły i style po prostu coś preferują. Uwypuklają to co woli dany nauczyciel i jemu pasuje. Dobry mistrz naucza każdego ucznia inaczej, zgodnie z jego indywidualnymi predyspozycjami. Żadna szkoła ani styl nie może nazywać siebie BUDO i żądać dla siebie wyłączności. Byłoby to absurdem, gdyż tyle byłoby BUDO, ilu jest mistrzów. Bierze się to stąd, że każdy z nich choć kroczy DROGĄ BU, jest po prostu innym człowiekiem, istotą o innej osobowości. Prawa Natury pozostają jednak niezmienione. Ten kto je poznał może wiedzieć co jest BUDO, a co nim nie jest.

Cóż w istocie oznacza BUDO, DROGA WALKI? Czym to jest, że wielu je studiuje, każdy inaczej, a jednak robią to samo? BU oznacza walczyć, wojować, podejmować MIECZ. DO odnosi się do naszego wewnętrznego sposobu życia, naszej wewnętrznej postawy, jest to DROGA czy ŚCIEŻKA, sposób życia w oparciu o nasze wnętrze. BUDO oznacza więc w swej istocie wewnętrzną walkę, sposób życia, w którym wojujemy i owszem, ale z własny wnętrzem, z tym co jest w nas. Podjęcie miecza w tej wewnętrznej walce oznacza jej całkowite zatrzymanie. Jest to zatrzymanie walczącego miecza w naszym wnętrzu, w naszej osobowości. Gdzie bowiem nie ma przeciwieństw tam nie ma, nie może być walki. Dlatego BUDO określa się często jako drogę nieużywania miecza czy drogę zatrzymania walki. W tym znaczeniu jest to DROGA POKOJU I MIŁOŚCI. Stare powiedzenie mówi, że najlepszy wojownik to ten, który nigdy nie musiał wyciągnąć miecza. Jest to zasada BUSHI, rycerzy ciała i ducha, którzy długie lata spędzali w górach na samotnej praktyce, ćwiczyli się w duchu zasad, a wśród ludzi konflikty rozwiązywali bez walki, drogą pokojową. Jest to znaczenie zwrotu, który mówi o walce bez walki. Bo walka jest, ale jej nie widać, ani nie czuć, czyli w zasadzie jej nie ma. Jedno i drugie jest prawdziwe. Dzisiaj również żyje trochę mistrzów, dla których hańbą jest podjęcie walki z drugim człowiekiem, czy w ogóle spowodowanie jakiegokolwiek konfliktu. Człowiek BUDO, czyli BUSHI jest tym którego nie ma, a to w sensie takim, że choć działa i jest wśród ludzi jego działanie jest niezauważalne. On bowiem jest, ale dziada tak jakby go nie było. On jest w harmonii, po tym łatwo poznać kto jest MISTRZEM, kto żyje według zasad BUDO.

Poprzez BUDO nasza osobowość staje się integralna co znaczy, że znika dwoistość naszej natury. Osobowość osiąga Jeden Punkt i dalej już trwa w tym stanie. Walka czyli tarcie może zachodzić tylko pomiędzy przeciwieństwami, im są one większe, tym większa jest walka wewnętrzna, a im są one mniejsze - tym mniejsza jest walka wewnątrz naszej osobowości, a człowiek bardziej spokojny, opanowany, harmonijniej współistniejący z całym otoczeniem - z ludźmi, zwierzętami, roślinami, z całą przyrodą, z całym kosmosem. Harmonia na zewnątrz wynika z harmonii wewnętrznej i odwrotnie przez harmonizowanie się z otoczeniem można zharmonizować swoje wnętrze. Dalej jest harmonia między tym co wewnętrzne i tym co zewnętrzne. Swoim wnętrzem obejmujemy cały Kosmos czyli jest tak jakbyśmy nie mieli zewnętrza. Z drugiej strony wszystko co jest na zewnątrz nas styka się w naszym wnętrzu czyniąc je punktem, więc jest tak jakbyśmy nie posiadali wnętrza, gdyż takowego nie ma. Prawda jest właśnie taka. To bardzo proste. Naprawdę to zrozumieć oznacza przejść przez to swoim własnym doświadczeniem.

Tradycyjne BUDO, czyli "wojenne drogi", to niezwykle interesująca, a praktycznie nie znana na Zachodzie część kulturowej spuścizny średniowiecznej Japonii. Dyscypliny klasycznego budo nie należą do świata sportu, jak współczesne systemy w rodzaju judo, karate, czy kendo. Nie są też nastawione na walkę, jak stare systemy bujutsu. Są przede wszystkimi dyscyplinami duchowymi służącymi do samodoskonalenia poprzez trud systematycznego, rygorystycznego treningu prowadzonego w duchu filozofii zen. "Tradycyjne BUDO" jest dogłębnym studium poświęconym historii, filozofii i metodom treningowym różnych odmian budo z interesującą analizą czynników, które doprowadziły m.in. do powstania kendo z kenjutsu, iaido z iaijutsu czy też judo z jujutsu.

Słowo „BUDŌ” pierwotnie miało takie samo znaczenie jak słowo „BUSHIDŌ” - Drogi Wojownika. Aby podążać drogą, powinno się mieć cel. Dopiero gdy cel do osiągnięcia zostanie określony, po raz pierwszy zaczyna się poszukiwanie drogi, a do tego niezbędna jest technika. Bugei (sztuka walki) to technika potrzebna do podążania drogą Bushidō a dla samuraja czy raczej Yamabushi (Wojowników z Gór) metoda osiągania życiowych celów. Metody zaś trzeba czasem dostosowywać do okoliczności, jakie niesie czas.

Termin BUDŌ jest bliski dwu innym: BUJUTSU (technika, sztuka walki) i BUGEI (ćwiczenie umysłu i ciała poprzez uprawianie sztuk walki). W okresie MEIJI (1868-1912) oraz na początku okresu Shōwa (1926–1989) pojawiło się wymaganie wyższego „uduchowienia” japońskich sztuk walki. Ponieważ dotychczas stosowany termin bu-jutsu implikował trening natury raczej technicznej, wskazywano, że powinno pojawić się nowe określenie odzwierciedlające właśnie tę duchową naturę sztuk i sportów walki.

BUJUTSU (jap. sztuka wojny) jest to ogół japońskich sztuk walki. Terminem Budō określany jest ogół młodszych sztuk, w większości sportów. Na bujutsu składają się między innymi: jujutsu (wręcz), kenjutsu (sztuka miecza), aikijujutsu (wręcz), kyūjutsu (łuk) i wiele innych.

Tradycyjna Sztuka Walki - AIKI-JU-JUTSU

AIKI-JUTSU to z japońskiego 合気術 lub aiki-jū-jutsu po japońsku 合気柔術 – jedna z zasad stosowana w japońskich sztukach walki. Termin aiki-jutsu można przetłumaczyć jako zharmonizowanie, zjednoczenie wyrażone poprzez ai (合), przy wykorzystaniu siły ducha i witalnej energii ki (気) i posługiwaniu się własną techniką, sztuką, umiejętnością (jutsu, 術). Jū (柔) oznacza miękkość, łagodność. AIKI JU-JUTSU jest japońską sztuką walki, której korzenie sięgają 1000 lat wstecz. Nazwę AikiJujutsu można przetłumaczyć jako: „Harmonijne ukierunkowanie energii za pomocą elastycznych technik”.

AIKI to zasada lub taktyka walki, w której broniący się wykorzystuje siłę, atak napastnika, aby zdominować go własną dynamiką, energią KI i wykorzystaniem własnej techniki. Łączenie się z ruchami napastnika pozwala broniącemu się kontrolować działania atakującego przy minimalnym wysiłku. Jū yoku gō wo seisu, 柔よく剛を制す, "miękkość pokonuje twardość".

AIKI-JUTSU jako sztuka walki powstała w Japonii, a jego początki są legendarne i sięgają przynajmniej IX wieku, a może i IV wieku. Rozwijało się ono - wraz z innymi sztukami wojennymi – najpierw w obrębie klanu Minamoto, potem Aizu. Daito-ryu, które jest głównym nurtem Aiki-Jutsu, zostało rozpowszechnione i uzewnętrznione przez mistrza Sokaku Takeda właśnie na podstawie Oschiki-Uchi – tajemnej sztuki walki klanu Aizu, sztuki Aizu-Todome, którą posiadł od ostatniego daimyo tego klanu, Tanomo Saigo.

Oschiki-uchi było sztuką walki „pałacową” – dla „ochroniarzy” szoguna i elity samurajskiej – i jest to widoczne w warstwie technicznej. Większość dotyczy obrony w takich właśnie sytuacjach, czyli dużo technik w pozycji siedzącej, obrona przed pojmaniem przez kilka osób i wiele innych. Z wyłącznie fizycznego punktu widzenia to jest sztuka walki, która używa uchwytów, rzutów, weżowych uścisków, dźwigni i uderzeń. Metody treningowe zostały udoskonalone ze szkoły jujutsu i szkoły miecza.

System AIKI-JUTSU opiera się na wykorzystaniu siły przeciwnika. Osoba, która wykonuje technikę próbuje przejąć kontrolę nad napastnikiem przez opanowywanie ofiarowanej energii (atak) i przez użycie jej przeciwko napastnikowi. Perfekcyjne zastosowanie techniki czyni użycie siły minimalnym. Pomimo, że głównie ćwiczy się bez użycia broni, walki z jej użyciem nie są zaniedbywane. Bronią są: bokken (drewniana replika katany samurajskiej), tanto (drewniana replika sztyletu), tambo (30 cm długa batuta czyli pałka długa na przedramię z dłonią), i jo (1.28 metra mierzący długi drewniany kij, w zasadzie od ziemi do ramienia, drzewce do yari czyli lancy, piki).

Początki współczesnych szkół Aiki Ju-jutsu (aikido, aikibudo, hakko, yoseykan etc) sięgają pradawnych ale jeszcze historycznych korzeni dzisiejszej szkoły Daito-Ryu Aiki Jujutsu, która w swej starej nazwie Aiki-Ju-Yo-Ho używała pojęcia Aiki (zgodność i harmonia z Ki).

Działalność mistrza Sokaku Takedy (1859-1943) w XX wieku, od około 1900 roku do jego śmierci w 1943 roku, jest bardzo dobrze udokumentowana. Jest to zasługa głównie tego, iż jego synowi udało się zachować kilka tysięcy stron jego eimeiroku (lista osób przyjętych) oraz shareiroku. Te niesamowite zapiski zawierają nazwiska tysięcy uczniów Sokaku Takedy z całej Japonii. Oprócz Morihei Ueshiby, na tej liście znajduje się wiele znakomitości znanych szeroko w świecie sztuk walki, oficerów wojskowych, funkcjonariuszy policji jak i polityków oraz osób ze świata biznesu.

BUDO jest drogą przejścia pomiędzy przeciwieństwami, drogą jedności, albo bycia w punkcie, gdzie nie ma tarcia czy walki spowodowanej dwoistością świata. Osiągnięcie jednego punktu oznacza uzyskanie WOLNOŚCI od świata, w którym naturalnym prawem jest walka czyli ścieranie się przeciwieństw.

Każdy człowiek, który sobą realizuje brak wewnętrznej walki, brak tarcia przeciwieństw i dalej jest w pełni zharmonizowany z otoczeniem, czyli nie wywołuje sam sobą żadnych tarć ani starć na tym świecie, ani nie bierze w nich udziału, a cudze potrafi rozwiązać tak jakby nie brał w nich udziału - ten najlepiej i najbardziej prawdziwie realizuje sobą pokój na całym świecie. Takich ludzi życzyć ludzkości jak najwięcej.

W roku 1919 organizacja Dai Nippon Butokukai, jednocząca wówczas główne japońskie sztuki walki, postawiła na nowoczesność gekken (japońską szermierkę na miecze), jūjutsu (japoński sposób walki wręcz) oraz kyūjutsu (japońskie łucznictwo) i zaczęła propagować odpowiednio: kendō, jūdō i kyūdō. Termin BUDŌ odnosił się wówczas do tych trzech dyscyplin.

Obecnie rozumienie tego terminu jest znacznie szersze. Obejmuje ponadto takie sztuki i sporty walki, jak: aikidō, jū-kendō, karate-dō, naginata-dō, iaidō, jōdō, battōdō, shōrinji kenpō i sumō. Tradycyjne dziedziny budō często określane są terminem koryū, natomiast wywodzące się z nich nowoczesne japońskie sztuki walki i dyscypliny sportowe określa się jako gendai-budō.

Niektóre podania, które są prawdopodobnie częściowo zgodne z prawdą podają, że 700 lat temu na północ od góry Fudżi istniała starożytna szkoła Budō. Szkoła ta specjalizowała się w nauczaniu sztuki zwanej AIKI-JUTSU i była utrzymywana w ścisłym sekrecie. Nauczano tylko nielicznych, zaufanych uczniów, najczęściej o arystokratycznym rodowodzie. Sztuka ta początkowo brała źródła w szermierce ken-jutsu. Z czasem rozwijała się i stopniowo zaczęła przewyższać techniki jū-jutsu. Rodziną, w której przekazywano tajemnice AIKI-JUTSU była rodzina, a ściślej klan rodzinny Takeda.

Termin „sztuki walki” został przetłumaczony w 1920 w słowniku japońsko-angielskim Takenobu z japońskiego BU-GEI lub BU-JUTSU (武術): „sztuka/umiejętność zachowań militarnych”. Definicja została przetłumaczona bezpośrednio z chińskiego określenia WUSHU (pinyin: wǔ shù; Kantoński: mou seut), dosłownie, „sztuka walki”, oznaczająca wszystkie sposoby chińskich walk.

Większość wschodnich szkół walki stawia sobie za zadanie nie tylko fizyczne przygotowanie człowieka do walki, ale również rozwój psychiczny i duchowy. Internalizacja wartości budo zawartych w tradycji sztuk walki, rozwija w osobie wiele cech związanych z poziomem zadowolenia z życia. Elementy medytacji zapewne rozwijają sferę duchową, jednak obecny stan wiedzy nie pozwala na efektywne naukowe zweryfikowanie rozwoju sfery duchowej w jakimkolwiek obszarze życia.

Ogólnie, sztuki walki (niekiedy błędnie utożsamiane ze sportami walki i systemami walki) są sposobami walki wręcz, czasami z użyciem broni białej, w szczególności pałki i kija, miecza lub sztyletu. Podstawą nauki wszelkich sztuk walki jest trening (geiko), który zazwyczaj uczy umiejętności samokontroli wybuchów agresji, samoobrony, poprawia wydolność organizmu oraz redukuje poziom strachu. Teoretycznym priorytetem w sztukach walki jest rozwój osobowościowo-duchowy, rozwój wewnętrzny, kształtowanie charakteru wojownika. Sporty walki kładą nacisk na element rywalizacji sportowej, szkolenie nastawione jest na określony typ zawodów i rozgrywek sportowych. Z kolei systemy walki to formy stworzone dla potrzeb współczesnych armii, nastawione na szybką i skuteczną eliminację wroga czy terrorysty. Płynność granic polega między innymi na przechodzeniu niektórych sztuk walki w sferę sportów walki (np. judo, taekwondo).

Jeśli poza elementami czysto technicznymi szkoły walki nie uwzględniają rozwoju duchowego i kulturowego adepta (co, zdaniem specjalistów, jest koniecznym warunkiem "sztuki", to bez nich można mówić raczej jedynie o sporcie lub systemie walki) czyli potocznie o "mordobijstwie". Istotą treningu sztuki walki, budo, kobudo, jest utrzymanie tradycyjnych wartości i rozwój duchowy, rozwój wewnętrzny człowieka. W tę stronę kieruje się m.in. AIKIDO, karate tradycyjne, kung-fu wu-shu, a także inne tradycyjne szkoły, których proces treningowy w znacznej mierze nastawiony jest na rozwój duchowy, spokój, umiejętność kontroli umysłu, medytację, a w mniejszym na brutalną walkę. Każda sztuka walki posiada jako swoją część naukę praktycznych aplikacji technik w celach obrony lub ataku, militarnego rozwiązania różnych sytuacji, jednak brak solidnych fundalmentów moralnych i duchowych czyni z terningu rodzaj spaczenia i wynaturzenia sztuki walki do postaci prymitywnego mordobijstwa, które nie powinno mieć miejsca.

Według niektórych badań z zakresu psychologii, aktywne trenowanie różnych form sztuk walki, budo lub kobudo, a w szczególności tych wartościujących kulturę budo, obniża poziom agresywności u adeptów. Związane to może być ze wzrostem świadomości własnych umiejętności i pewności siebie. Niewątpliwie istotną rolę w nauczaniu zachowań odgrywa trener czy mistrz (sensei, shihan, shifu), będący nierzadko autorytetem w danej dziedzinie, a zatem wzorem do naśladowania. W kulturze walczącej z narastającym poziomem agresji, odpowiednio ukierunkowany trening wydaje się być dobrym środkiem zaradczym.

AIKI BUDO dosłownie oznacza bojowe wykonywanie technik AIKI. Jest to sztuka walki czy dokładniej zbiór sztuk walki, których korzenie sięgają 1200 lat wstecz, aż do VIII/IX wieku e.ch. AIKIBUDO działało prężnie jeszcze przed powstaniem samego aikido w wydaniu O'Sensei Morihei Ueshiba. Na dzień dzisiejszy można powiedzieć, że AIKIBUDO jest sztuką walki, której podstawy stanowią trzy filary: Daito Ryu Aikijujutsu szkoła rodu Takeda, Tenshin shoden katori schinto ryu bedąca jedną z najstarszych szkół szermierki Japońskiej oraz szkoła Yoseikan której głową był Minoru Mochizuki. Osobą której zawdzięczamy powrót do tradycyjnych technik AIKIBUDO, oraz rozpowszechnienie sztuki na Europe jest Alain Floquet dan żyjący we Francji.

Najbardziej znaną szkołą opartą na koncepcji AI-KI była Daitō-ryū. Mistrz Judo (Dżudo), Kenji Tomiki, twierdzi, że w niektórych podręcznikach sekretnych metod walki, można znaleźć wzmianki na temat Daitō-ryū. Informacje te datują początek istnienia tej szkoły sztuk walki na okres Kamakura (1185–1333 rok). Za twórcę tej metody uważa się Yoshimitsu Minamoto (1045–1127). Sztukę tę praktykowali wojownicy z rodu Minamoto. Kolejnym sukcesorem był klan Aizu, a sztuka była znana jako AIZU TODOME. Klan ten uległ wchłonięciu przez ród Takeda, który jest uważany za kontynuatora tej sztuki walki. Sōkaku Takeda jako jeden z nielicznych przedstawicieli rodu Takeda nauczał sztuki walki osoby spoza swojego rodu. W 1915 roku przyjął na ucznia Morihei Ueshibę, który był bardzo zdolnym uczniem. Morihei Ueshiba otrzymał pierwszy dyplom jego szkoły w maju 1916 roku. Elementy Daitō-ryū i Aiki-Jutsu można odnaleźć we współczesnym aikido stworzonym właśnie przez Morihei Ueshibę.

Znanymi autorytetami AIKI BUDO obecnie są między innymi takie osoby jak Paul Patrick Harmant 7 dan, Yaroslav Sodritsov 5 dan dyrektor techniczny euroazjatyckiej federacji którzy mają pod opieką dojo także w Polsce i odwiedzają Polskę dwa razy do roku, w tym prowadzą zimowe oraz letnie seminarium odbywające się w ramach Ai-Ki Bu-Dou w Polsce. Dla jednych AIKIBUDO będzie skuteczną samoobroną, dla innych wewnętrzną sztuką walki, która pozwala ciagle przesuwać granice własnych możlwości, podnosić umiejętności techniczne i rozwijać walory duchowe czy parapsychiczne.

Aiki-Budo to stara sztuka walki, która w sposób widoczny łączy ze sobą techniki Karate, Dżudo (Judo), Aikido oraz umiejętność posługiwania się mieczem Ken Jutsu. Aikibudo jest to system walki nauczany przez Mistrza Budo Alaina Floqueta, który po konsultacjach i za zgodą swojego Mistrza – Minoru Mochizuki Shihan, szefa starej szkoły Aikido-Yoseikan i bezpośredniego ucznia Mistrza Morihei Ueshiba, reformatora Daito Aiki-Jutsu i mistrza współczesnego Aikido (dawniej Shobu Aiki), przyjął tę nazwę niejako w hołdzie dla tego stylu, którego nauczał Mistrz Ueshiba, zanim opracował metodyczne nauczanie współczesnego Aikido, łagodnej formy Aiki-Jutsu i Aiki-Bu-Jutsu.

AIKIBUDO według nauczania Alaina Floqueta czerpie rekonstrukcyjnie elementy z trzech japońskich sztuk walki: Daito Ryu Aiki-Jujutsu Mistrza Takedy Tokimune, Aikido-Yoseikan Mistrza Mochizuki Minoru i Katori Shinto Ryu Mistrza Sugino Yoshio. Aikibudo, podobnie jak Aiki-Jujutsu i Aikido zawiera w swoim programie nauczania techniki uderzeń i kopnięć (atemi waza), techniki rzutów (nage waza), dźwignie na stawy (kansetsu waza) i unieruchomienia na ziemi (osae waza). Aikibudo wykorzystuje umiejętności uników i zejść z linii ataku (tai sabaki), a na wyższych stopniach zaawansowania techniki rzutów poświęcenia (sutemi waza) i techniki wyjścia z dźwigni i wejść do rzutów (kaeshi waza).

AIKI-BUDO (aiki-budou, aikibudo) jest, podobnie jak Katori Shinto Ryu, sztuką walki, którą można ćwiczyć w każdym wieku i bez rywalizacji sportowej. Aikibudo służy do nauki ataku i samoobrony oraz do walki w obronie innych osób. Jest narzędziem doskonalenia rozwoju osobistego i przywracania harmonii w życiu. Uprawianie AIKIBUDO podnosi poziom samooceny i poczucia własnej wartości, dodaje ćwiczącym energii Ki i pomaga zachować samokontrolę w sytuacjach stresu. AIKIBUDO uczy szacunku do partnera w treningu i uwrażliwia nas na potrzebę niesienia pomocy innym w ich rozwoju. Uprawianie sztuki AIKIBUDO wpływa korzystnie na rozwój psychofizyczny i zdrowie oraz poprawia wydolność organizmu osób ćwiczących (studentów aikibudo, Otagi). Ponieważ AIKIBUDO jest sztuką walki opartą na tradycji japońskich wojowników (Bushi), uczy szacunku i pokory do tego czym, z kim, gdzie i jak się zachowujemy. AIKIBUDO uczy troski i dbałości o partnera, co przejawia się w kontroli, uważności i dbałości o to, jak posługujemy się swoim ciałem i umysłem.

W AIKIBUDO rzywiązuje się dużą wagę do prawidłowej recepcji dawnych tradycji japońskich na grunt danego kraju, w tym wypadku Polski, dając im szanse do wzbogacenia rodzimej kultury i tradycji dzięki przedstawieniu w jaki sposób te same procesy społeczne przejawiały się w dwóch odległych zakątkach ziemi, rodząc na jednym polską szlachtę-sarmatów i szlachetne rycerstwo, a na drugim Bushi-samurajów, Wojowników z Gór. Żywimy głęboką nadzieję, że wszelkie starania w tym kierunku pozwolą dobrze wywiązać się instruktorom i mistrzom z podjętych przez styl AIKI-BUDO o zadań oraz przysłużą się miejscu, w którym żyjemy.

Tradycyjnie, Daito Ryu AikiJujutsu i Katori Shinto Ryu to dwa brzegi wielkiej rzeki, podczas gdy Aikido-Yoseikan, to koryto tej rzeki, w którym płynie AIKIBUDO. Brzegi tej rzeki, to tory tradycji, a samo AIKIBUDO to nurt nowoczesności.

Typowe działy w sztuce walki AIKI-BUDO:

+ Kihon Dosa: Kamae (kamai) - pozycje migi-kamae, hidari-kamae; ai-hanmi-kamae, gyaku-hanmi-kamae; seiza-ho/kiritzu; shiko-ho; etc

+ Tai sabaki - poruszanie, zejścia, uniki, zwroty i obroty

+ Ukemi waza - techniki upadania i przetaczania, pady i przewroty

+ Atemi waza - techniki kopnięć i uderzeń oparte na japońskiej szabli i mieczu

+ Osae waza - techniki unieruchomień, dźwigni, obezwładnień, trzymań

+ Kansetsu waza - dźwignie na stawy, unieruchomienia, immobilizacje

+ Nage waza - techniki rzutów, w tym rzuty typu Kokyu oraz Aiki Nage

+ Hojo undo - ćwiczenia uczące pracy ciałem, Aizu Todome

+ Seishin Undō (精神運動 Psychokineza - zawiera esencję technik

+ Kobudo - tradycyjne techniki walki mieczem, kijem pałką i tonfą oraz nożem i obrona przed nimi

Sztuka Walki AIKIBUDO (合気武道) jest synergiczną mieszanką wojskowych sztuk walki praktykowanych w Japonii w okresie Meiji (1868-1912) w historii Japonii. Była to era, kiedy klan samurajów i Bushi, Yama-Bushi, dobiegł końca na mocy dekretu rządowego. Okres Meiji wywodzi swoją nazwę od czcigodnego Meiji Tennō, imię osobiste Mutsuhito, (ur. 3 listopada 1852, Kyōto – zm. 30 lipca 1912), cesarz Japonii od 1867 do 1912. To za panowania cesarza Meiji Tennō Japonia została dramatycznie przekształcona z kraju feudalnego w jedną z wielkich potęg współczesnego świata. AIKIBUDO opiera się głównie na Daito Ryu Aiki-JuJutsu, Tenshin Shoden Katori Shinto Ryu JuJutsu, Yagyu Shingan-ryu JuJutsu, Hakko Ryu Jujutsu, Okinawan Karate-do, Yari-Jutsu, Shorinji Kempo etc.

AIKI-BUDO zawiera w swoim programie zarówno metody twarde (剛法, gōhō, go-ho, mochi) jak i metody miękkie (柔法, jūhō, ju-ho, wa), nie ma ćwiczenia tylko miękko albo tylko twardo, chociaż może być pewna przewag jednej z nich. Połączenie miękkiego i twardego stanowi o powodzeniu i skuteczności technik sztuki walki. Podobnie jest z zasadą cwiczenia pasywnie (In) oraz aktywnie (Yo), powinna powstać pewna zdrowa równowaga pomiędzy takimi przeciwieństwami. Solidna równowaga musi zachodzić także pomiędzy elementami odwrotnymi jak Aiki oraz Kiai, gdzie Ai-Ki to w odwrotnej kolejności zapisane znaki japońskie Ki-Ai, co można oddawać grą słów, odpowiednio: Harmonia z Ki/Mocą lub Moc Harmonii, albo Harmonia Energii i Energia Harmonii.

„SHOBU AIKI” tłumaczy się jako „Święte Aiki” lub „Budo, które tworzy mądrość”, i odnosi się do etapu w praktyce AIKIDO oraz AIKI-JUTSU, w którym osiąga się stan harmonii i mądrości. Filozoficznie jest to opisane jako ścieżka uniwersalnego współczucia, gdzie prawdziwe zwycięstwo osiąga się w pokonywaniu wewnętrznych konfliktów, a nie zewnętrznych wrogów. Koncepcja ta kładzie nacisk na połączenie się z partnerem, z ludźmi i okolicznościami, w celu osiągnięcia stanu zjednoczonej energii, zarówno dla siebie, jak i w sensie uniwersalnym.

Nazwa SHOBU AIKI łączy w sobie słowo „shobu” (oznaczające „bitwę” lub „walkę”) z terminem „aiki”, oznaczającym zharmonizowanie lub połączenie z energią przeciwnika w celu zneutralizowania jego siły. Praktyka ta to podróż po ścieżce rozwoju osobistego, koncentrująca się na pokojowym rozwiązywaniu konfliktów oraz jednoczeniu umysłu, ciała i ducha poprzez trening wewnętrznych sztuk walki. Daito-ryu Aikibujutsu Aiki Shobu-kai - jest to grupa trenująca Daito-ryu Aikibujutsu, przedwojenną sztukę walki, która wywarła duży wpływ na Aikido i Aikijutsu, kładąc nacisk na praktyczne techniki aiki i trening z bronią.

„SHOBU” (聖武) - oznacza „święty” lub „czysty” albo "sakralny" i jest używane do opisania Budo (szlaku czy ścieżki sztuk walki), który tworzy mądrość i osąd (ocenę sytuacji), a razem głęboki i praktyczny wgląd. Niektóre interpretacje, na przykład w Aikido Shobukan Dojo, tłumaczą to jako „pojednanie świata poprzez praktykę aikido”. Termin Shobu łączy dwa pojęcia. Sho (聖) oznacza „święty, uświęcony, mądry lub oświecony”, a Bu (武) odnosi się do „ducha wojownika/wojowniczki”. Razem oznacza to „świętą wojowniczość” lub rozwój umysłu na wzór mędrca w kontekście walki czyli "świętych wojowników", Bushi.

„AIKI” (合氣) to zasada „jednoczącej energii” lub „łączenia sił”. Polega ona na połączeniu się z ruchem atakującego, aby kontrolować go przy minimalnym wysiłku. AIKI (合氣), jako fundamentalna zasada Aikido oznacza „zjednoczenie ducha” lub „zmieszanie i połączenie energii”, "pojednanie z Mocą Bożą". Opisuje ona zdolność do harmonijnego zjednoczenia własnej energii lub ducha, w tym Ducha Boga, z energią lub duchem atakującego, co pozwala praktykującemu kontrolować sytuację przy minimalnym wysiłku i bez zderzenia sił.

Zwycięstwo wewnętrzne: Kluczowym aspektem SHOBU AIKI jest dążenie do wewnętrznego zwycięstwa – pokonanie własnych wątpliwości i konfliktów, aby zrealizować swoje przeznaczenie.

Uniwersalne współczucie opiera się na idei twórczej energii wszechświata i duchu uniwersalnej ochrony, opieki i zbawienia, zgodnie z Aikido Sangenkai. „Rzeczy się dzieją”: Jednostki na tym etapie doświadczają „aiki” jako zjawiska naturalnego, bez osobistego z nim związku.

Wielki Mistrz AIKIDO, Morihei Ueshiba, O'Sensei (Wielki Nauczyciel) początkowo nazwał swoją sztukę Takemusu Aiki (twórcza harmonia walki), a później Shobu Aiki, opisując ją jako Budo (drogę walki), która „tworzy mądrość, osąd, umysł mędrca”. „Prawdziwe zwycięstwo” Shobu Aiki postrzegane jest jako wewnętrzne: „pokonanie i zniszczenie umysłu wątpliwości i konfliktu w sobie” oraz urzeczywistnienie swojego przeznaczenia. W istocie Shobu Aiki pochodzące od Księcia Teijuna z lat końca VIII i z IX wieku e.ch., to filozoficzne i praktyczne podejście do sztuk walki, do Budo, które wykracza poza technikę fizyczną, skupiając się na rozwoju wewnętrznym, harmonii z wszechświatem i uświadomieniu sobie swojej prawdziwej natury poprzez oddaną praktykę.

SHOBU AIKIDO nauczane jest w różnych dojo Aikido i Aikijutsu na całym świecie, szczególnie tych, które są częścią organizacji Aikido Schools of Ueshiba (Ueshiba Aikido Gakkai, O'Sensei Aikido Gakkai). Treningi prowadzą instruktorzy, tacy jak William Gleason, Yichihara Imoto, którzy dużo podróżują, aby prowadzić seminaria dla doskonalenia praktyk Shobu Aiki, Aiki Budo. Shobu Aikido jest promowane jako metoda rozwoju osobistego i wewnętrznego, a nie tylko fizycznej samoobrony. Trening Shobu Aiki Budo obejmuje zarówno techniki walki gołymi rękami, jak i pracę z japońskim mieczem (szablą), bokken, katana, z myślą o utrzymaniu spójnego nastawienia i strategii w obu tych dziedzinach. Filozofia ta opiera się na zjednoczeniu przeciwieństw, takich jak ruch i odpoczynek, oraz na przekonaniu, że poprzez intensywny trening można osiągnąć formę duchowego oczyszczenia (Misogi Harai).

SHOBU AIKI odnosi się do zasady lub filozofii sztuki walki aikido, a także do nazwy używanej przez poszczególne dojo i organizacje do opisu ich stylu ćwiczeń. Termin „Shobu Aiki” (照武合気) można z grubsza przetłumaczyć jako „promienną/lśniącą harmonię/energię walki” lub „Budo, które tworzy mądrość”. Twórca współczesnego aikido, Morihei Ueshiba (O-Sensei), użył tego terminu później, decydując się na nazwę swojej sztuki „Shobu Aiki” zamiast „Takemusu Aiki”. W istocie Shobu Aiki reprezentuje głębokie, filozoficzne i praktyczne podejście do treningu starożytnych sztuk walki pochodzących z okresu Kamunagara, skoncentrowane na samodoskonaleniu, harmonii i pokojowym rozwiązywaniu konfliktów.

O'Sensei Morihei Ueshiba - Choku Rei/Shomen Rei

AIKIDO jest szkołą moralności i kształtowania człowieka, jego charakteru i postaw, jest ludzką nauką i sztuką, która ma służyć całej ludzkości dla pokoju.

AIKIDO nie jest jedynie sztuką walki z nieprzyjacielem i sztuką pokonania wroga. AIKIDO jest Drogą prowadzącą wszystkie ludzkie istoty ku życiu w Harmonii (Ai) jak w wielkiej Rodzinie. Sekretem AIKIDO jest uczynienie siebie Jednością z Wszechświatem, Jednością z Duchem Kosmosu, kierując się jego naturalnym ruchem.

Natura (Przyroda) jest Jednością, i z Nią nie można walczyć. Giętkość i siła ducha jest sednem Mocy. Aikido nie narzuca dogmatów, jest właściwą drogą rozwoju psychofizycznego i duchowego jednostki ludzkiej, a tylko na zewnątrz jest drogą samoobrony. W AIKIDO, w AIKI BUDO, wszystkie techniki wykonujemy całym ciałem i umysłem, a nie tylko jednym z nich lub częścią ciała. Stosunkowo łatwo jest nauczyć się działać całym ciałem, jednak działanie całym ciałem i umysłem jednocześnie jest trudniejszym aspektem nauki i praktyki SHOBU AIKI. Jeszcze wyższy poziom, to działanie całym ciałem i umysłem zjednoczonymi z Boską Duszą, z Duszą Wszechświata...

AIKIDO znaczy "Droga Harmonii", Droga Harmonii Duszy, Umysłu i Ciała, życie w pełni ducha, w pełni duchowej, życie w zdrowiu, szczęściu i z natury w harmonijnych relacjach z innymi ludźmi i przyrodą. Jedną z fundamentalnych zasad AIKIDO jest być takl nastawionym do przeciwnika, aby zrozumieć intencje, wyczuć intencje, wyprzedzić je i odnieść przez to przewagę nad jego czy jej ruchami (posunięciami).

SATORI to stan doskonałości fizycznej, pcychicznej i duchowej w wojennej sztuce AIKIDO. SATORI to umiejętność dowolnego korzystania z KI Wszewchświata, dogłębne poznanie i zrozumienie siebie, swojej Duszy, jak i istoty Kosmosu, Ducha Wszechświata. SATORI to stan nadświadomości, wyeliminowanie zewnętrznej strony percepcji, całkowite uspokojenie fal umysłu, myśli i emocji. W czasie MOKUSO z SATORI, następuje wyzwolenie z odczucia zewnętrznego, ciało i umysł są zupełnie zdyscyplinowane i harmonijne, zdolność do ciągłej kontroli Hara, Seika Tanden, jest nieustanna i głęboka.

Ludzkie życie nie zaczyna się wtedy, kiedy się urodzą, lecz wtedy, kiedy zaczynają iść Drogą AI-KI, Drogą SHOBU AIKI, Drogą Nieba. Daje to najprawdziwsze szczęście i otwarcie serca!

Japoński odpowiednik chińskiego feniksa to ptak Ho-ō (鳳凰), mityczny, barwny ptak wywodzący się z chińskiego Fenghuang (indyjski Martanda). Ho-ō jest symbolem pokoju, dobrobytu, boskiej harmonii i jest silnie związany z japońskim rodem cesarskim. W przeciwieństwie do symboliki zachodniego feniksa, Ho-ō jest symbolem odrodzenia i nieśmiertelności, chociaż w mitologii japońskiej jest często łączony z cyklem śmierci i zmartwychwstania w gloryfikowanym płomieniu, co czyni go potężnym symbolem odnowy, alchemii nieśmiertelności i wiecznego cyklu życia, także poprzez cykliczne odradzanie...

Pięść Feniksa - 鳳凰拳 - Hōōken. Japoński mityczny niebiański ptak Ho-ou łączy cechy różnych ptaków, takich jak czub koguta, ciało pawia i skrzydła łabędzia. Ho-ō (鳳凰) jest mitycznym symbolem Niebiańskiej Duszy dążącej do wyzwolenia, a Niebiańska Droga, zapisywana znakiem z dwunastu kresek symbolizuje dwanaście pałaców Słońca i planet w ich cyklach obiegu wzdłuż niebiańskiej Drogi Słońca zwanej Zodiakiem, a ściślej ekliptyką, i odnosi się do japońskiej astrologii i jej cyklów życiowych.

Boska natura Hou-ou czyni feniksa również symbolem honoru i czystości na Drodze Wojownika, Bushido. Ho symbolizuje energię Yo, męską, a Ou energię In, żeńską, zatem doskonały ptak nieba, to para, samiec i samica, symbol harmonii i równowago Yo-In, nieba i ziemi. Ten mityczny ptak symbolizuje ogień, słońce, sprawiedliwość, posłuszeństwo, wierność, lojalność i konstelacje gwiazd południowego nieba (każdy kierunek ma siedem konstelacji, razem jest 28 grup/asteryzmów gwiazdowych). Uważa się, że feniks, ptak Hou-Ou pojawia się wyłącznie w czasach pokoju i dobrobytu, a znika w czasach korupcji lub wojny, pełniąc rolę zwiastuna nowej ery czy nowego odrodzenia, w tym przybycia posłanego przez niebo odnowiciela, władcy lub mistyka o dużej sile działania.

W sztukach walki dobrze jest znana elegancka i szybka pięść feniksa, piorunowe uderzenie pięści zwanej okiem feniksa (od kształtu ułożenia palców wskaziciela i kciuka w charakterystyczne oko znane w Aikido z Atemi-Waza). Pięść feniksa w języku japońskim to 鳳凰拳 (Hōōken), gdzie "鳳凰" (hōō) oznacza feniksa, a "拳" (ken, kobushi) to pięść lub dłoń w czasie naciągania cięciwy łuku, układ rąk i pięści w czasie oddawania strzału z łuku, a także pięść w czasie trzymania rękojeści miecza (katana, bokken). Atemi taką pięścią służy do bardziej precyzyjnych uderzeń we wrażliwe punkty ciała, których jest około siedemdziesiąt, a o zdolnościach do używania takich piorunujących uderzeń mamy wiele legend i opowieści Dojo w japońskich tradycjach sztuk walki, w Budo i Bujutsu, pośród Bushi.

Hōō to istoty absolutnego spokoju, które generalnie nigdy nie wyrządzają krzywdy innym istotom żywym. Żywią się wyłącznie nasionami bambusa i gniazdują wyłącznie w paulowniach, w gniazdach na drzewach kiri (桐) czyli paulowni. Mówi się, że kiedy hōō leci, wiatr ustaje, kurz opada, a ptaki i owady cichną. Ze względu na swoją czystość i godność pojawiają się tylko w krainach obdarzonych pokojem, dobrobytem i szczęściem. W czasach niepokoju odlatują schronić się do niebios. Pojawienie się hōō to niezwykle dobry omen, który zwiastuje początek nowej ery czy nowego cyklu czasu.

W starożytnej Japonii, pośród spokojnych lasów i majestatycznych gór, żyje mistyczny ptak znany jako Hou-ou (Hōō), japoński feniks. Zrodzony ze świętych płomieni góry Fuji, Hou-ou uosabia esencję piękna, wdzięku i odrodzenia, harmonii i synchronizacji oraz zrównoważenia, a także ognia i słońca. Mityczny ptak „hoo”, czyli Ho-ō, odnosi się do mitycznego japońskiego feniksa, legendarnego nieśmiertelnego ptaka znanego z cyklu odrodzenia poprzez odradzanie się z własnych popiołów. Ptak Hō-ō umiera, spala się na popiół, a potem odradza się z tych popiołów, co symbolizuje zarówno indywidualny powrót duszy do kolejnego wcielenia jak i cykliczność życia, powtarzające się cykle życia, epoki historyczne, powtarzające się koło historii i przemian w życiu ludzkości, cykle tysiąclecia, a zatem powtarzanie się cykli ogniowych epok w spotkaniach planet Jowisz i Saturna w znakach zodiaku.

Iść, zawsze iść, Drogą Aiki. Droga sama poprowadzi Cię. Na niebiańskim szlaku każdy jest jak brat, żyje wolnym życiem tak jak wolny ptak (Ho-ō, Ho-ō). Iść, zawsze iść, w stronę Słońca. Idź, idź, naprzód idź, nikt ci Drogi nie zastąpi, nie zabłądzisz, bo nie możesz, Drogą Nieba idziesz już od wielu lat. Kiedy w Drodze gdzieś pod Drzewem sen dopadnie cię odwieczny, wspomnij wtedy o Feniksie, który budzi się do życia raz na tysiąc lat... Ho-ou, Ho-ou...

Shobu AiKi Kyokai

*** Od czasu do czasu uzupełniamy artykuł o teksty dostarczane przez adeptów Shobu Aiki Kyokai ***

(Artykuł spisywany w latach 80-tych XX wieku, źródłem nauk jest Shihan Ryszard Z. Matuszewski, a składa się z wypowiedzi i fragmentów wykładów zapisywanych przez liczące przez lata łącznie ponad pięć tysięcy grono adeptów Aikido w stylu Shobu Aiki oraz Aiki Budo z licznymi nawiązaniami do tradycyjnego od przynajmniej tysiąca dwóstu lat Aiki Jujutsu Księcia Teijun'a - Shobu Aiki Kyokai)