Wedanga Dźjotisza - Astrologia Odwedyjska Maharszi Lagadha
Wielu ludzi na Zachodzie interesuje się astrologią wedyjską, ale myli ją ze współczesną od kilkuset lat astrologią ptolemejsko-hinduską, która zaczęła powstawać pomiędzy II-VI wiekiem e.ch., a zatem bardzo dawno po epoce wedyjskiej i wedantyjskiej dawnych czasów znanych z wysokiego poziomu astronomii i astrologii wedyjskiej oraz z matematyki i numerologii wedyjskiej (Anka Widjam). Nie jest łatwo odróżnić współczesnych astrologów indyjskich (Bharata Jyotisha) i hinduskich (Hindu Jyotisha) od astrologów praktykujących pradawny system astrologii wedyjskiej, Vaidika Jyotisham czyli w spolszczeniu pisząc Waidika Dźjotiszam, Wedyjska Gwiazdologia. Z różnych wykładów i kursów oraz studiów wedyjskich dla praktyków starych tradycji zbieramy tutaj trochę materiału do postudiowania, wtedy łatwiej będzie zrozumieć na czym polegała pradawna astrologia wedyjska mędrów z epoki Rygwedy i Atharwawedy, gdzie jest najwięcej odniesień astrologicznych.
 |
| Wedyjski Gwiazdozbiór Saptaryszi lub Mahayanam - Siedmiu Mędrców - Wielki Wóz |
Traktat Vedanga Jyotisha (IAST: Vedāṅga Jyotiṣa), lub Jyotishavedanga (Jyotiṣavedāṅga), jest jednym z najwcześniejszych znanych indyjskich tekstów o astrologii (Jyotisha, w spolszczeniu Dźjotisza lub Dźjotiszam). Zachowany tekst jest prawidłowo datowany na pierwszy wiek drugiej połowy II tysiąclecia p.e.ch., czyli na okolice ponad 1400 lat p.e.ch., ale może opierać się na tradycji rozpowszechnionej szeroko dopiero około 700-600 p.e.ch., czyli w czasach pitagorejskich. Tekst jest podstawą wielu tradycyjnych szkół indyjskiej i wedyjskiej Jyotishah, jednej z sześciu dyscyplin Vedangah. Jego autor jest tradycyjnie nazywany Lagadha, Laghada Rshi (Rishi, Ryszi) czy poważniej jako Lagadha Maharszi. Datowanie klasycznego traktatu Vedanga Jyotisha jest istotne dla datowania tekstów wedyjskich. Vedanga Jyotisha/h opisuje przesilenie zimowe na okres około 1400 p.e.ch. Opis ten został słusznie użyty do datowania Vedanga Jyotisha, a ci którzy umieją czytać, rozumieją, że autor napisał i opublikował dzieło z okazji przejścia gwiazdy Alfa Delfina (a Del) przez Punkt Przesilenia Zimowego, co zresztą wymagało bardzo precyzyjnych pomiarów nieba i solidnych obliczeń matematycznych, z dokładnością sekundarną. Stąd wiemy też, że autor, wedyjski astrolog i Ryszi posługiwał się starożytną Sayana Jyotishą, bo mierzył ruchomy Zodiak Sayanam Raśi. Taka właśnie jest starożytna astrologia wedyjska i powedyjska, Vaidika Jyotisha (Dźjotoisza) oraz Vedanga Jyotisha.
Naukowo, tylko Cakraverti prawidłowo szacuje czas napisania dzieła na podstawie opisu przesilenia zimowego podanego przez autora, i ten jest w przybliżeniu poprawny i przypada na około 1400 rok p.e.ch., chociaż analizując podane fakty o przejściu gwiazdy alfa Delfina, wzdłuż Ekliptyki czy Ravimargah, w rzucie na Ekliptykę, a to na tylnej części gwiazdozbioru Koziorożca było jako granica ruchomych Znaków Zodiaku (Raśi czy Raśi Bhavah), IX i X czyli Znaku Centaura (Strzelca) i Znaku Koziorożca (Kozy, Makarah), możemy podać bardzo dokładny czas przejścia, który naukowo wyliczamy na -1428 rok p.e.ch., a nawet dokładnie na 22 marca 1428 p.e.ch., gdyż wtedy długość ekliptyczna gwiazdy Alfa Delfina (Svalocin) wynosiła 270 stopni 00' minut łuku oraz 00,0" sekund łuku. To idealne przejście trwało tylko kilka godzin, od 13.31 do 20.24 dnia 22 marca 1428 roku p.e.ch., rok podany bez roku zerowego na zmianie biegu liczenia lat pomiędzy p.e.ch. (BCE), a e.ch. (CE), a czas przeliczony na polski zimowy. W Indiach cztery do sześć godzin później było, zatem piękny wieczór i noc idealna do obserwacji i pomiarów dla astrologa i jego licznych uczniów okresu powedyjskiego, a w Grecji orfickiego, bo Orfeusz rozkręcał wówczas szkołę magiczną, numerologię i astrologię oraz chirologię, chaldejskiego pochodzenia, tę samą co wieki później Pitagoras.
Dzieło Ryszi Lagadha powstało najpewniej z włączeniem późnej wiedzy astronomicznej okresu Harappa do nauk wedyjskich, co również proponował Subbarayappa. Historycy badający dawne teksty muszą pamiętać, że jak ktoś nawet po dwustu latach publikuje ponownie książkę w języku polskim, to ten stary styl pisania dostosowuje do współczesnych czytelników i uwspółcześnia język, nic zatem dziwnego, że po prawie tysiącu lat, kolejni wydawcy uwspółcześnili pisownię i styl pisania dawnego autora, aby było je łatwiej czytać ludziom z okresu 800-600 lat p.e.ch., czyli w Grecji to były czasy wcześniejsze nawet niż Pitagorasa, a w Rzymie okres w którym działa się historia Remusa i Romulusa. O powstaniu dzieła raczej wnioskujemy po tym, co ono opisuje jako aktualne fakty, a nie po korektach dokonywanych przez osoby przepisujące dzieło po wiekach czy nawet tysiącleciach. Inaczej perskie "Baśnie Tysiąca i Jednej Nocy" Szeherazady musielibyśmy uznać za dzieło polskie z XX wieku, gdyby tylko dajmy na to polskie tłumaczenia się za 500 lat zachowały, a perskich oryginałów ani trochę. Maharyszi Lagadha żył i nauczał w Kaszmirze, w dolinie wielkich mędrców czyli niebiańskich ryszich czyli ponad dorzeczem Indusu, a współcześnie w Indiach północno-zachodnich lub w Pakistanie.
